Leestijd: 18 minuten

Winnaars van de 3 km langebaanwedstrijd in 1930 in de de Delfshavensche Schie te Rotterdam: Th. J. de Man bij de heren en Marie “Zus” Braun bij de dames (Algemeen Handelsblad van 14 juli 1930)

Aanvulling 24 augustus 2023: Annie de Man was in haar jeugd een goede zwemster die verschillende wedstrijden won. Haar oudere broer Theodorus Johannes “Dick” de Man deed zelfs mee aan de Olympische Spelen van 1928, waar hij op het onderdeel 1500 meter vrije slag in de series werd uitgeschakeld. Dick werd meerdere keren Nederlands Kampioen op verschillende afstanden. Hij won ook een aantal langebaanwedstrijden .

Jannie’s vrolijke zwemclub

Deze ongedateerde (waarschijnlijk) eerste druk verscheen volgens de Koninklijke Bibliotheek in 1951 bij Uitgeverij Kluitman en is onderdeel van de Zonnebloem Serie.

Volgens die zelfde KB verschenen er tot 1985 nog 5 drukken. De eerste druk omvat 148 pagina’s. Het boek is geschreven door Annie de Man en de illustraties zijn van Nans van Leeuwen.

Naast de 4e druk uit 1961 bezit ik ook de 5e of 6e druk uit de jaren ’80. Het verhaal is in deze laatste 2 drukken opnieuw verteld door Debbie de Jong en van nieuwe illustraties voorzien door Will Berg (zie onderaan).

Onze school begint weer

Het is de 1e schooldag van het jaar waarin we kennismaken met Jannie, haar vriendinnen Ollie en de tweeling Ria en Greetje. Jannie zit naast een nieuw meisje, Inge, die meteen ook het vriendinnetje van het hele stel wordt. Haar vader is de nieuwe directeur van het overdekte zweminrichting. Ze nodigt het hele stel direct uit om de volgende dag te komen spelen.

Bij Inge in de zweminrichting


In de ochtend zijn de meisjes al vol spanning voor hun bezoek aan Inge die middag. Om 3 uur is het dan eindelijk zover en betreden ze de zweminrichting. Het woonhuis bevindt zich achter in het zwembad. Ze maken kennis met de moeder en Ans, de zus van Inge. Ze krijgen niet alleen het huis te zien, maar ze worden ook rondgeleid door het zwembad.

Ze zijn enorm onder de indruk van de grootte. Er wordt druk gezwommen en het is een enorm lawaai. Ze zien Joke, hun klasgenoot, die lid blijkt te zijn van een zwemclub en die behoorlijk goed kan zwemmen. Ze vertelt dat ze elke week oefent met de zwemclub.

Dan ontmoeten ze de vader van Inge en Ans. Hij vraagt of iedereen kan zwemmen en nodigt het stel uit om zaterdagmiddag te komen zwemmen. De meisjes vinden het geweldig. Eerst wordt er nu even thuis limonade gezwommen maar daarna gaan ze naar de oude kelder van het zwembad. Dat is spannend maar gelukkig weet Inge de weg. Jannie verliest onderweg haar vriendinnetjes, maar gelukkig wordt ze weer opgepikt.

Na de avontuurlijke rondgang komen ze gelukkig heelhuids weer terug in het zwembad. Er wordt opnieuw limonade gedronken en er wordt kennis gemaakt met de katten Teddie en Moortje. Inge blijkt ook nog een jonger broertje te hebben, Hans, maar hij is niet thuis. Zaterdag mogen ze na het zwemmen thee komen drinken bij de moeder van Inge. En dan is het alweer tijd om afscheid te nemen en naar huis te gaan.

Veel plezier in het zwembad

Eindelijk is het dan zover. Als de meisjes de zweminrichting ingaan zijn daar Inge en haar zus Ans. Iedereen zoekt een kleedkamertje op. Eerst moet er gedoucht worden. Daarna maken ze kennis met de vader van Inge en Ans, die badmeester is. Eindelijk gaan de meisjes het water in. Ze gaan allemaal naar het diepe, onder de ketting door. Jannie blijkt heel goed te kunnen zwemmen. Iedereen is ervan onder de indruk.

Er volgt een watergevecht en daarna gaan de meisjes rustig zwemmen, behalve Ollie, die wat in het ondiepe blijft spartelen. Ook Joke die de klasgenootjes ontdekt had, stond naar de snel zwemmende Jannie te kijken. Zij had de naam van snelste zwemmer, maar zij zag al snel dat zij in Jannie haar meerdere moest zien.

Jannie blijkt te hebben leren zwemmen van haar oom, die zelf vroeger aan wedstrijden meedeed en de nodige medailles en bekers heeft behaald. Inge zegt dat ze later kampioen wil worden in het schoonspringen. Om te bewijzen dat zij het al goed kan, maakt zij een prachtige duiksprong van de hoge duikplank. Ollie kreeg nog even les in het diepe aan de lijn, terwijl de anderen gezellig mee zwommen. De badmeester verzekerde dat Ollie over een paar weken ook wel in het diepe mocht.

Het was inmiddels tijd om te gaan aankleden om aansluitend gezellig bij Inge’s moeder een kopje thee te gaan drinken. Dan wordt het weer tijd om naar huis te gaan, met de afspraak dat de meisjes morgen weer mogen komen spelen.

De club wordt opgericht

Met haar vriendinnen Ollie en Ria gaat Jannie theedrinken bij Inge. Haar moeder stelde voor om in de tuin te gaan spelen. Ze vinden het echter eng om door de lange gang met kuip- en sproeibaden voor de heren te gaan. Daarom blijven ze maar in de hal spelen totdat vader met Ans ze meenam naar de prachtige tuin. Na enkele spelletjes gaan ze terug naar de huiskamer waar de jonge broer van Inge en Ans piano speelde, waarmee mooi meegezongen kon worden.

Ans mag van haar vader bij een zwemclub, ze twijfelt nog bij welke, maar gaat waarschijnlijk naar dezelfde club als Joke. Inge stelt voor aan haar vader om een eigen zwemclub op te richten. Dat lijkt iedereen een goed idee, maar er moeten wel een voorzitter, penningmeester en secretaris  worden gekozen.

Eerst wordt besloten elke week 2 cent zakgeld te geven. Om de zoveel weken nemen ze van het geld dan een meisje mee dat niet genoeg geld heeft om te zwemmen. De secretaris moet de brieven schrijven en er moet ook een reglement komen, dat zijn de voorschriften van de club, waaraan ieder lid zich moet houden. Ans wordt na enig aandringen ook lid van de club.

Nu moet er nog een naam worden verzonnen. Het wordt Het Vrolijke Zwemclubje. Ze willen allemaal hetzelfde kleur badpak, vuurrood met in wit de naam van de club. De pakjes moeten nog wel gebreid worden. Dat kunnen de verschillende moeders vast wel doen. Dan moeten er natuurlijk ook nog vuurrode badmutsen komen. Inge wordt de penningmeester, Ans wordt secretaris en Jannie wordt voorzitter. Daarna vertrekken de meisjes naar huis.

Van rode en witte wol

De volgende morgen zamelt Inge gelijk het geld in en schrijft het heel gewichtig in een opschrijfboekje. Joke is jaloers en vindt het allemaal maar onzin, maar later in het zwembad ziet ze dat de meisjes serieus bezig zijn. Jannie wil goed oefenen op de schoolslag. Greetje wil net als Inge schoonspringen en Ollie wil graag vrij in het diepe rondzwemmen. Helaas lukt dat nog niet zo goed en was ze bang omdat ze niet meer kan staan. Bij een 2e poging gaat het wel goed.

Joke wil een wedstrijd doen met Jannie. Bij de start maakt Jannie een sprong, terwijl Joke een mooie duik maakt. Uiteindelijk wint Jannie 2 keer. De badmeester helpt haar met het leren starten en nadat Joke het een keer heeft voorgedaan, lukt het al heel behoorlijk. Daarna is er tijd voor pret en gaan ze het spel moedertje doen, waarbij de anderen de moeder nadoen. Na enige twijfel mag Joke ook meedoen.

Dan is het tijd om om te kleden. Nadat de moeder van Ans gevraagd heeft of de ouders het goed vinden, gaan ze met z’n allen naar de wolwinkel om de kleur uit te kiezen. De kleur valt op vuurrood. Er worden patronen bijgeleverd, zodat er 6 zwempakken gebreid kunnen worden. Terug bij de zweminrichting krijgen de meisjes de knotjes mee naar huis.

Van alles en nog wat

Het badpak van Jannie is inmiddels af en vol trots toont ze hem. Ook de andere badpakken schieten al op, dus binnenkort kunnen ze er gezamenlijk mee gaan zwemmen. Maar de vader van Inge heeft een ander idee. Hij vraagt de meisjes of ze half november een demonstratie figuurzwemmen willen geven. De vader moet nog wel even uitleggen wat dat precies inhoudt, maar daarna zijn alle meisjes enthousiast. Daarnaast zullen Jannie en Inge zwemmen en Greetje en Inge schoonspringen.

De reddingsbrigade houdt die avond allemaal demonstraties en er is gevraagd om iets aardigs tussendoor te doen. De meisjes kunnen in de namiddag tijdens de zwembadsluiting oefenen onder leiding van de vader van Inge. Ze hebben nu meteen een mooi doel als club.

Ze besluiten nog wat te gaan hinken in de hal van het zwembad. Als ze weer boven in de huiskamer zijn schiet Inge iets te binnen. Er is genoeg geld ingezameld om iemand uit te nodigen om mee te gaan zwemmen. De keuze valt op Sandrientje, die vorig jaar haar moeder had verloren. Ze zullen een kaartje voor haar kopen, zodat ze zaterdag kan gaan zwemmen.

Figuurzwemmen

Sandrientje was dolgelukkig met haar zwemkaartje. Ze was van plan de hele zaterdagmiddag te gaan zwemmen. De meisjes zouden nog wel even komen kijken, omdat zij pas na sluitingstijd gingen oefenen. De badmeester floot ten teken dat het tijd was.

De meisjes gingen eerst nog even naar de huiskamer en daarna gingen ze zich snel omkleden. Onderweg kwamen ze Joke tegen, die zij dat ze niet meer mochten zwemmen omdat het zwembad gesloten was. “Wij mogen wel”, triomfeerde Jannie. Dat maakte Joke nieuwsgierig, maar ze werd weggestuurd door de badmeester.

Toen begon het oefenen, waarbij Ollie het nog het beste deed. Het oefenen van de ster ging steeds beter. Als 2e oefening werd er een ander soort ster geoefend. Het was moeilijk, maar uiteindelijk lukte het dan toch. Vervolgens was het tijd voor het zwemmen, waarbij het belangrijk was dat beide meisjes bij de schoolslag naast elkaar bleven zwemmen. Bij het plankspringen werden er 3 sprongen geoefend; de zweefsprong, de snoeksprong en de hurksprong.

Na een poosje oefenen was het tijd om eruit te gaan. Afgesproken werd om in de herfstvakantie elke dag te oefenen. Na een wat onrustige laatste schooldag brak de herfstvakantie dan toch aan. De volgende middag komen de meisjes eerst samen bij Inge. Van de restjes wol wordt afgesproken wat de verschillende meisjes gaan breien voor een bazar in december. Er is weer geld om een meisje te laten zwemmen en voor de 3e keer valt de keuze op Sandrientje.

Dan wordt het weer tijd om te oefenen. Het was inmiddels goed te zien dat er al goed was geoefend. Zowel het kunstzwemmen, het zwemmen als het springen ging prima. Afgesproken wordt om de hele week elke dag te oefenen en dan volgende week woensdag voor het laatst. De zaterdag daarna is dan de demonstratie. Na nog even spelen is het weer tijd om aan te kleden. Ze mogen zelfs nog douchen, wat normaal gesproken alleen voor het zwemmen mag.

Uiteindelijk vertrok het 4-tal naar huis. Jannie vertelde over het één en ander wat ze die middag beleefd. Op zondag maakt ze een langere wandeling met haar vader, waarbij hij het boek wat hij heeft geleend van meneer Van Vorst gelijk terugbrengt. Na een tijdje verwisselen de huizen van de stad zich voor een brede buitenweg.

Na een uur lopen komen ze aan. Ze worden hartelijk ontvangen en Jannie maakt kennis met dochter Wennie. Jannie vertelde over Het Vrolijke Zwemclubje en Wennie vertelde over haar vriendin Nollie, die later die dag terug zou komen van een logeerpartijtje.

Nog even spelen ze met de 2 hondjes van Wennie en daarna is het weer tijd om naar huis te gaan. Als ze weggaan komen ze Nollie bij de bushalte tegen en maakt zij kennis met Jannie. Het was een gezellige middag.

Van vrolijk gekleurde lampjes en zachte muziek

De zaterdagavond van de demonstratie is aangebroken. Secretaresse van het clubje, Ans, had alle leden een officiële brief gestuurd met een uitnodiging voor de demonstraties. Jannie werd opgehaald door Ollie en de tweeling. Haar ouders beloofden ook te komen kijken. Het zwembad staat vol met lange houten banken en is verder versierd met gekleurde lampen.

Jannie en Inge moesten opschieten, want zij waren met hun zwemdemonstratie als 2e aan de beurt. De ouders van Jannie hebben Sandrientje meegenomen. De voorzitter legde in korte woorden het doel van de avond uit en hij raadde het publiek ook aan, om vooral goed te kijken naar de aardige demonstraties van Het Vrolijke Zwemclubje.

Na het 1e nummer is het de beurt aan Jannie en Inge die elk aan een kant van het zwembad startten. Prachtig zwommen ze de baan heen en terug en onder hartelijk applaus verlieten ze het water.

Na het volgende nummer volgden Inge en Greetje. Greetje ging van start met een fraaie zweefduik, gevolgd door Inge. Daarna kwamen de snoek- en hurkduik. Tot slot gingen de meisjes elk aan één kant van de duikplank staan en doken ze gelijktijdig in het water, onder luid handgeklap van de toeschouwers.

De meisjes gingen zich nu snel in hun rode pakjes kleden, want voor de pauze begon het figuurzwemmen. Ans begaf zich te water, gevolgd door de anderen. In het diepe vormden ze hun eerste figuur, de ster met de voeten naar buiten. Bij het 2e fluitsignaal spreidden de meisjes hun benen.

Na een korte pauze volgde het tweede figuur met de voeten naar het midden. Tot slot vormde het clubje de kring, waarbij de lichten uitgingen en er een schijnwerper op de figuur werd gericht. Het was een sprookjesachtig schouwspel, helemaal toen de meisjes op muziek gingen rondzwemmen. Na afloop kregen ze een geweldig applaus.

De voorzitter van de reddingsbrigade hield een toespraak, waarbij hij de nadruk erop legde dat alle kinderen moesten leren zwemmen. Tot slot kreeg Jannie, de voorzitster van Het Vrolijke Zwemclubje, voor elk meisje een speldje die een zwemster voorstelde. Na het aankleden was het tijd om naar huis te gaan, maar eerst werd de badmeester nog bedankt. Het was een heerlijke avond geweest.

Van feestmutsen en toeters

De volgende dag waren de tweelingen Ria en Greetje jarig. Het hele clubje was voor die middag om 4 uur uitgenodigd. Joke kwam naar het groepje toe en vroeg of zij ook lid van het zwemclubje mocht worden. Dit werd heel beslist geweigerd door Greetje en Jannie, hoewel Jannie later nog dacht dat ze niet zo aardig waren geweest.

De volgende morgen ging het clubje op Ans na, Ria en Greetje ophalen. De jarigen werden gefeliciteerd. Trots lieten ze hun cadeautjes zien en moeder trakteerde op een chocolaatje. De zusjes zien er prachtig uit in hun nieuw gekregen jurkjes. De trommeltjes met traktaties werden meegenomen en het vijftal ging naar school.

Na schooltijd gaan de meisjes snel naar de verjaardag en krijgen daar gelijk een feestmutsje op. De cadeaus worden overhandigd en dan barst het feest los met spelletjes als stoelendans. Uiteraard is er tijd voor een drankje en een gebakje.

Inge vertelt dat er in december nationale zwemwedstrijden in het zwembad worden gehouden en dat de meisjes van haar vader mogen komen kijken. Dat wordt met veel enthousiasme ontvangen. Daarna is het tijd voor pandverbeuren en kwam de vader met toeters voor iedereen thuis. Zo langzamerhand moest iedereen weer naar huis.

Thuis vertelt Jannie over de zwemwedstrijd en dat dat nog zo lang duurt. Maar eerst was het tijd voor het Sint-Nicolaasfeest. Jannie ging met haar ouders naar de optocht in de stad, waar ze onder meer naar het rijden van de studenten op versierde wagens ging kijken. Uiteraard kwam ook Sint aanrijden in een open rijtuig, met aan weerskanten op de treeplank een zwarte Piet. ‘s-Avonds werd er zo nu en dan gebeld en kwam er een pakje. Nog een heerlijke traktatie volgde en dat was meteen het slot van een prettige dag.

De Nationale Zwemwedstrijden

De dag na Sint-Nicolaas waren de meisjes vol van alles wat ze gekregen hadden. Nu moest eerst al het breiwerk voor de bazar op zaterdagmiddag naar mevrouw Aalbers worden gebracht. De meisjes besluiten om met z’n allen te gaan en ze worden met open armen ontvangen.

Die avond is het de avond van de zwemwedstrijd. Er zijn bussen met verschillende clubs gearriveerd en de tribunes zijn ook al aardig gevuld. De meisjes vinden een mooi plekje op het balkon. De zwemmers en zwemsters komen uit hun hokjes en de deelnemers aan het 1e nummer gaan zich voorbereiden.

Het eerste nummer is de 100 m. vrije slag voor dames en er zijn 4 banen, die met kurken aan touwen zijn verdeeld. Het 1e nummer werd onder geweldige aanmoedigingen van de clubgenoten gezwommen. Gevolgd werd met de 100 m. vrije slag voor heren en daarna volgde de 200 m. schoolslag voor dames, waarvoor Jannie bijzondere interesse had.

Verschillende nummers werden er daarna nog gezwommen, waarbij de badmeester steeds op de kampioenen en hun trainers en trainsters wees. De zwemwedstrijd werd nog opgevolgd door schoonspringen, waarbij Inge en Greetje de wedstrijd met de grootste spanning volgden.

Na afloop van het zwemmen werden de meisjes naar huis gebracht door de moeder van Inge en Ans. In april zou er weer een wedstrijd zijn waaraan ook de meisjes mee zouden kunnen doen. Jannie droomde nog dat ze ook kampioen zou worden. Niet alleen van Nederland maar van de hele wereld.

Dennengroen en hulst

Jannie heeft gedroomd dat ze wereldkampioene wordt en als de badmeester hoort dat ze in ieder geval wel kampioene wil worden, leert hij haar de wedstrijdschoolslag en een goede start en keerpunt. Naast haar vriendinnen staat ook Joke te kijken met haar trainster. Die vraagt haar of ze in april ook meedoet. Als ze nee antwoord omdat ze toch niet van Jannie kan winnen, krijgt ze ervan langs. Ze moet gewoon meedoen en hard gaan trainen. Met de salto van Inge wil het nog niet erg lukken.

Na het zwemmen zien ze buiten dat de winkels al aan hun kerstetalages zijn begonnen. Jannie verheugt zich erop dat haar nichtje Onnie komt logeren. Maar helaas loopt het anders, want de familie komt vertellen dat er twee nichtjes uit Indië komen logeren. Jannie is boos en teleurgesteld.

De dag voor Kerst wordt het huis door Jannie en haar moeder versierd met hulst en dennentakken. Inge komt op bezoek om Jannie te vragen om op Tweede Kerstdag bij de kerstboom te komen kijken. Dat doet ze graag.

Eerste Kerstdag verliep rustig en op Tweede Kerstdag was het zestal weer bij elkaar en konden de meisjes de kerstboom bezichtigen. Er werd kerstbanket geserveerd en de vader las het Kerstverhaal voor. Tenslotte mocht iedereen iets uit de kerstboom kiezen, waarna het tijd was om naar huis te gaan.

Thuis volgt er voor Jannie een geweldige verrassing. Moeder heeft Wennie uitgenodigd tot Oudejaarsdag. Uiteraard mag ze bij Jannie op de kamer slapen, zodat al het laatste zwemnieuws en over Het Vrolijke Zwemclubje vertelt kan worden, totdat ze van moeder moeten gaan slapen. De volgende dag trok het tweetal met moeder de stad in, waar vooral de etalages werden bewonderd.

Toen brak woensdag aan en ‘s-middags werden ze door het drietal Greetje, Ria en Ollie opgehaald en even later maakte Wennie in de zweminrichting ook kennis met Inge en Ans. Wennie zwom alleen in het ondiepe, terwijl de andere meisjes zich in het diepe vermaakten.

Jannie moest van de badmeester oefenen voor de wedstrijd in april. Omdat Joke er ook was zwom het tweetal tegen elkaar, een wedstrijd die glansrijk werd gewonnen door Jannie.

Vervolgens was het de beurt aan Inge om van de hoge duikplank te gaan. Deze keer lukte het wel om een salto te maken. Het zwempartijtje werd afgesloten met spelletjes in het ondiepe, totdat ze er door de badmeester werden uitgestuurd. Het was tijd om te gaan. Wennie en Jannie hadden nog een paar prettige dagen totdat Wennie op Oudejaarsdag weer met de bus naar huis moest.

Wie zal het winnen?

Het is inmiddels voorjaar en de Paasvakantie is net voorbij. Inge vertelt dat er dit jaar extra veel werk van de wedstrijden wordt gemaakt. Er zal versiering worden aangebracht en voor de 1e plaatsen zullen er medailles zijn. De wedstrijden worden gehouden als afsluiting van het winterseizoen, omdat in mei de buitenzwembaden weer open gaan.

In de paar weken die nog restten werd extra hard geoefend. Jannie zwom regelmatig tegen Joke, waarbij dan weer de één, dan weer de ander won. Inge maakte prachtige salto’s en Greetje dook al stukken beter. Jannie, Ria en Ollie zouden deelnemen aan de 50 m. schoolslag, Inge en Greetje deden mee aan het schoonspringen en Ans had zich toegelegd op de 50 m. rugslag.

Eindelijk was het de middag van de wedstrijd. De hal en het zwembad waren prachtig versierd. Het bad was ingedeeld in 4 banen, dus er werd in series gezwommen. Ans was als eerste van Het Vrolijke Zwemclubje aan de beurt. Ze werd 2e in haar serie, genoeg voor een plek in de finale. Jannie, Ria en Ollie zwommen de 50 m. schoolslag. Jannie en ook Joke bereikten de finale.

Als laatste waren Inge en Greetje aan de beurt met het schoonspringen. Uiteindelijk werd Inge 1e en Greetje 2e. Aansluitend waren de zwemfinales waarbij Ans weer als 1e aan de beurt was. Zij tikte als 3e aan. Nu was de finale van de 50 m. schoolslag. Lange tijd lag Joke voor, maar uiteindelijk gaat Jannie met de eer strijken.

In de hal van het zwembad was de prijsuitreiking. Als troostprijzen waren er cadeautjes. Ans kreeg een portemonnee en Greetje kreeg een mooi boek. Jannie en Inge kregen beide een medaille.

Eén van de heren van de jury prees Het Vrolijke Zwemclubje en gaf hen onder meer complimenten voor het oprichten van hun club en ook dat ze het devies van de KNZB, iedere Nederlander zwemmer, zo mooi in praktijk brachten. Toen alle prijzen nog eens goed waren bekeken, ging iedereen vlug naar huis.

Eind goed, al goed

De eerstvolgende woensdag na de wedstrijden waren de zes weer bijeen in het zwembad. Jannie en Inge kregen veel aandacht van meer meisjes die bij het groepje kwamen staan. Dat maakte Joke jaloers en zij beschuldigde Jannie dat ze had verloren omdat Jannie te vroeg was gestart.

Van nijd wilde Jannie Joke een klap geven, maar Joke dook weg en stootte haar hoofd tegen een ijzeren hek en moest verbonden worden. De badjuffrouw bracht haar naar huis. Als Jannie thuis is vertelt zij het hele verhaal aan haar moeder. Ook zij vond het niet aardig van Joke, maar zij vond tevens dat Jannie niet zo driftig had mogen worden.

De volgende ochtend op school blijkt Joke ziek te zijn. Als Inge’s vader dat hoort, besluit hij op zaterdagmiddag naar Joke toe te gaan. Als hij terug komt heeft hij een heel verhaal aan de meisjes te vertellen. Joke voelde zich al een tijdje niet zo goed en moet daarom een paar weken rust houden van de dokter.

Verder was het zo dat Joke vroeger in Indië had gewoond en een paar jaar geïnterneerd was geweest door de Japanners. In die periode was haar vader gesneuveld. Na de oorlog kwam ze met haar moeder naar Holland.

Ze ging naar school met jongere klasgenootjes, wat niet zo prettig was. Door alles wat ze had meegemaakt was ze ook nog eens dikwijls ziek. Door al haar ondervindingen was ze nogal bazig geworden, waardoor het maken van vriendschappen niet zo wilde lukken en dat haar ook nog eens jaloers maakte.

De meisjes besluiten in plaats van te zwemmen een bezoek te brengen aan Joke. Ze besluiten bloemen voor haar te kopen én om haar lid te laten worden van Het Vrolijke Zwemclubje. Joke is blij verrast en heel gelukkig dat ze hun vriendinnetje mag worden en ook nog lid mag worden van het zwemclubje. Zo eindigt dit boek met als laatste mededeling dat er nog menig baantje werd gezwommen door Het Vrolijke Zwemclubje.

Nieuwe uitgave in de jaren ’80

De eerder genoemde herschreven 5e en 6e druk uit de jaren ’80 had de volgende afwijkende omslag en daarnaast andere illustraties. Het boekje verscheen als Kluitman kinderpocket.