Deze abonnementskaart stamt uit 1966 en vermeldt Gemeentelijk Zwembad Raalte. In de periode van mei t/m augustus mocht met dit abonnement 1 maal per dag gebruik worden gemaakt van het zwembad. De kosten van dit zwemabonnement voor jeugd onder de 15 jaar bedroegen ƒ 6,- (€ 2,72).
Toen ik online op zoek ging naar meer informatie over dit zwembad kwam ik niet veel verder dan een krantenbericht over een zwemfeest voor gehandicapten uit 1961. Dit bleek zo’n interessant onderwerp te zijn dat het grootste deel van deze blog hieraan is gewijd.
Gelukkig bracht de Historische Vereniging Raalte en Omstreken uitkomst voor de ontbrekende informatie. Van deze vereniging ontving ik ook een hele serie foto’s (fotograaf onbekend) van het zwemfeest. Zeer veel dank daarvoor!
Over het zwembad
Het Gemeentelijk Zwembad was destijds het enige zwembad in Raalte. In de volksmond werd het openluchtbad Hogeweg genoemd, naar de weg waaraan het zwembad ligt. Later kwamen er ook andere zwembaden, zoals openluchtbad De Tippe (in Heino) en het overdekte Teijenraan. Toen dit laatste zwembad (inmiddels in 2018 geheel vernieuwd) voor het eerst zijn deuren opende, werd het Gemeentelijk Zwembad gesloten en afgebroken.
Beeldmateriaal zwembad
Van het zwembad is het volgende beeldmateriaal uit 1980 beschikbaar:
Brede steun voor het “Raalter Zwemfeest”
Nadat de 18-jarige Jan Vloon – zelf gehandicapt – het idee voor het houden van een zwemwedstrijd voor gehandicapten had geopperd, ging badmeester H. van Oosten hiermee aan de slag. Als snel raakten de Gemeentelijke Commissie voor lichamelijke oefening en leden van de plaatselijke zwemvereniging De Pinguïn betrokken. Zwembond KNZB gaf alle medewerking en ook het Prinses Beatrix Poliofonds en de AVRO schaarden zich achter het plan. Het Raalter Zwemfeest werd een feit.
Jan Vloon
Het vrije volk van 16-09-1961)
Zeventien jaar eerder werd Raalte getroffen door het poliovirus (kinderverlamming). De nog zeer jonge Jan Vloon was één van de slachtoffers. Hij zou blijvend invalide blijven, want zijn linkerbeen was totaal verlamd.
Maar Jan’s levensmotto was: De moed niet opgeven, gewoon dom doorzetten. Hij behaalde zijn MULO-diploma en vond een goede baan. Niet alleen was hij fanatiek zwemmer, ook maakte hij deel uit van het eerste zevental van de waterpoloclub van Raalte. Nadat hij in het zwemhokje zijn beugel had afgedaan, moest hij wel steeds kruipend naar het zwembad.
Uniek evenement voor gehandicapten
Tegenwoordig zijn zwemwedstrijden voor gehandicapten gemeengoed, maar voor die tijd was dit uniek. Ir. J.B.G.M. Ridder, commissaris van de Koningin in Overijssel, kwam een openingsrede geven. Eén van de andere sprekers pleitte voor een landelijke sportorganisatie voor gehandicapten.
Zwemfeest en programma
Op de zeer warme zaterdag 1 juli 1961 (het was 33º C) werd het zwemfeest in zwembad Hogeweg gehouden. Zo’n 50 gehandicapte zwemmers en -sters uit het hele land namen deel. Het evenement was overigens niet toegankelijk voor het publiek, iets wat al snel werd betreurd.
Het programma van het zwemfeest telde vele onderdelen:
- Onder water zwemmen
- bordjes duiken
- verschillende zwemonderdelen (in de leeftijdsgroepen 12-15 en 15-18 jaar)
- drijfbalwedstrijd
Daarnaast verzorgde zwemvereniging BZZ uit Zwolle een heuse zwemshow. Alle deelnemenden vielen in de prijzen. Als afsluiting was er een bonte avond georganiseerd in de kantine van de Hevea-fabrieken. Op 14 juli 1961 werd een samenvatting van het evenement uitgezonden bij het AVRO-programma Flits (helaas niet online beschikbaar).
Zwemfeest krijgt vervolg
Even leek het erop dat het zwemfeest in Raalte een éénmalig evenement zou blijven. Na de hartekreet van Jan Vloon bleken verschillende steden bereid om een soortgelijk evenement te organiseren. De afdeling Sport van de Deventer Culturele Gemeenschap zou in 1962 de organisatie op zich nemen. Maar daarna werd het erg stil. Gelukkig bleek uiteindelijk de stad Naarden bereid om de 2e editie van het zwemfeest op 16, 17 en 18 november 1962 te verzorgen.
Oprichting speciale stichting
De wens voor een landelijke sportorganisatie werd overigens al snel vervuld. Naar aanleiding van dit evenement werd een stichting opgericht, die tot doel had één of meerdere keren per jaar nationale sportwedstrijden voor gehandicapten te organiseren. De Nederlandse Invaliden Sportbond (NIS) werd al op zaterdag 4 november 1961 geïnstalleerd. Meer informatie over de geschiedenis van de gehandicaptensport vind je op de website Alles over sport.
Zwembad op de kaart
Wat was het adres van zwembad Hogeweg Raalte?
Is daar nu een manege?
Hallo Leontine,
Tijdens het schrijven van het artikel over zwembad Hogeweg ben ik (in oude kranten via delpher.nl) op zoek geweest naar aanwijzingen voor de juiste locatie. Helaas heb ik het antwoord niet kunnen vinden, hoewel erg sterke aanwijzingen zijn dat het idd de manege is die later op het zwembad terrein is verrezen. Misschien dat de mensen op de manege het antwoord weten. Ik ben eigenlijk ook wel benieuwd, maar de afstand Nootdorp (bij Den Haag) – Raalte is mij hiervoor wat te ver.
Dank voor je reactie!
Groeten, Ron
Update: via de website http://www.topotijdreis.nl blijkt het inderdaad zo te zijn dat op de plaats van het vroegere zwembad nu een manege staat.
Precies op de dag dat mijn vader 80 zou worden om 22.08 op 22 augustus typte ik zijn naam in op Google en vind ik dit…….. Wauw wat mooi!
Ik heb een bijzonder verhaal te vertellen over mijn vader over een meisje dat hij leerde kennen op de zwemfeesten Badmeester van Oosten, mooi boek Met pijl en boog naar Engeland… over wat nu inmiddels de Paralympics is!
5 jaar geleden zijn brieven bij me gekomen 1959 1960 1961 gericht aan een meisje dat hij had leren kennen bij de zwemfeesten…
Wat ontzettend leuk dat je reageert Margreet. Ik was destijds ook verbaasd hoe ik via een abonnementskaart bij dit verhaal terecht kwam. De plaatselijke historische vereniging heeft mij destijds een flink aantal foto’s gemaild. Heel bijzonder allemaal! Begrijp ik dat er een boek is over de voorloper van de Olympische Spelen?