Leestijd: 18 minuten
Cover van de biografie van Enith

Update 17-10-2022: Onthulling standbeeld van Enith Brigitha in Almere op 15-10-2022
Update 18/01/2023: Enith krijgt eigen postzegels met daarop foto standbeeld

Enith Brigitha was in de jaren ’70 van de vorige eeuw misschien wel de beste zwemster van de wereld. Toch behaalde ze nooit goud op één van de grote zwemtoernooien. Haar in 2017 verschenen biografie Enith Brigitha: zwemmen in de schaduw van doping, gaat dan ook niet alleen in op het leven en de bijzondere zwemcarrière van de van oorsprong Curaçaose, ook wordt uitgebreid uit de doeken gedaan hoe een uitgekiend dopingprogramma in de voormalige DDR haar letterlijk en figuurlijk een gouden toekomst ontnam.

Toen ik halverwege de jaren ’70 aan mijn eigen, zeer bescheiden zwemcarrière begon, was Enith mijn grote voorbeeld. Wat een bewondering had ik voor die vrouw, die in Nederland op eenzame hoogte stond! Tijdens één van mijn eerste zwemwedstrijden in Amsterdam was ook zij aanwezig. Toch wel één van de mooiste momenten uit mijn zwemtijd.

Nadat zij met zwemmen was gestopt dook haar naam natuurlijk nog wel eens op; over haar eigen zwemschool op Curaçao en haar terugkeer naar Nederland. Toen ik onlangs haar enthousiaste optreden in Plons! De Zwempodcast hoorde, realiseerde ik mij dat het hoog tijd was om haar biografie te gaan lezen en hieraan een artikel te wijden.

Boektrailer van schrijfster Jeannette van Ditzhuijzen

Enith’s jeugd

Enith’s vader Nico komt uit Curaçao en heeft voor zes jaar getekend bij de Marine. Hij volgt een opleiding in Nederland, waar hij zijn latere vrouw Coby ontmoet. Het stel trouwt in december 1951. Anderhalf jaar later vertrekken ze terug naar het eiland dat Nico zo mist. Voor moeder Coby is dit een enorme cultuuromslag. Gelukkig wordt ze goed opgevangen door de familie van haar man. Op 15 april 1955 wordt Enith geboren. Het gezin breidt zich daarna nog uit met maar liefst vier zoons.

Enith Brigitha met haar ouders en twee van haar broertjes (foto privécollectie Brigitha, via website werkgroep caraïbische letteren)

Vader Nico heeft inmiddels een goed betaalde baan bij de politie. Het gezin heeft het goed. In 1963 neemt Nico een half jaar verlof op en vertrekt hij met het gezin naar Nederland. Hier gaan de kinderen naar school. Enith vindt al die nieuwe indrukken prachtig, maar ze verlangt ook terug naar Curaçao om daar weer te kunnen zwemmen. Terug in Curaçao wordt Edith lid van De Robben en gaat ze twee keer per week trainen.

Haar zwemtalent valt al snel op. Enith doet in 1967 voor het eerst mee aan de Koninkrijksspelen als deze worden georganiseerd op Curaçao. In 1968 wordt ze bij deze wedstrijd tweede in Utrecht. De Nederlands Antilliaanse Zwembond (NAZB) grijpt Edith’s successen aan om het Curaçaose zwemmen op een hoger plan te brengen. De Olympische zwemster Toos Beumer wordt aangetrokken als trainster. Enkele maanden na haar komst verovert Edith goud op de 100 m. vrije slag tijdens de Koninkrijksspelen in Paramaribo.

Definitief naar Nederland

Na de scheiding van haar ouders in 1969 vertrekt moeder Coby met de kinderen naar Nederland. Het gezin vertrekt met de boot naar Nederland, maar Enith blijft, min of meer gedwongen, achter om eerst nog deel te nemen aan de Koninkrijksspelen op Curaçao. Met opnieuw goud op de 100 m. vrije slag sluit zij op waardige wijze haar tijd in Curaçao af.

Na gezellig twee keer per week trainen komt ze op aanbevelen van Beumer terecht bij de Amsterdamse zwemvereeniging Het Y, waar de strenge trainster Wil Storm haar flink onder handen neemt. De eerste resultaten volgen snel; steeds knabbelt Enith weer een stukje van haar tijd af. Na de1.04.1 die zij op de Koninkrijksspelen zwemt, duikt zij al voor de Olympische Spelen van 1972 onder de minuut. Ze is daarmee de eerste vrouw in de Nederlandse zwemgeschiedenis die dit presteert.

Enith en haar gezin komen eerst in een zomerhuisje in Egmond aan Zee terecht. Omdat dit niet te combineren is met haar trainingen, gaat zij tijdelijk bij zwemvriendin Helen van Koningsveld in Amsterdam-Oost wonen, waar zij ook de mavo bezoekt. Vervolgens verhuist het gezin Brigitha naar Alkmaar. Een onwenselijke situatie: Enith reist noodgedwongen met de trein naar de trainingen. Storm beweegt hemel en aarde om voor het gezin een huis in Amsterdam te regelen. Met hulp van zwembond KNZB en de NSF wordt vrij snel een zeskamerwoning voor het gezin gevonden in Amsterdam.

Terug in Amsterdam besluit Enith al snel om te stoppen met haar opleiding. Ze verdeelt haar tijd tussen haar werk bij een incassobureau en de trainingen in het Sportfondsenbad. Volgens Bert Sitters, vanaf 1973 bondscoach, is het zwemklimaat in Nederland verre van optimaal. Hij kaart dit ook regelmatig aan. In Nederland zijn de schaars beschikbare zwemuren volgepakt met zwemmers en wordt er zelfs te midden van recreanten getraind.

In andere landen zijn de trainingsmogelijkheden aanzienlijk professioneler geregeld. Later zal ze dit aan den lijve ondervinden als ze tegen de zwemsters uit de DDR aan de start komt. Hoewel die hun kracht en snelheid niet alleen te danken hadden aan trainingsarbeid. Op aandringen van Sitters en op kosten van de NSF gaat Enith halve dagen werken, zodat er tijd vrijkomt om intensief te trainen en een beroepsopleiding tot zweminstructrice te volgen. De mogelijkheid om twee keer per dag te trainen resulteert in aanzienlijke snellere tijden.

Olympische Spelen van München

Enith gaat zich concentreren op deelname aan de Olympische Spelen van 1972 in München. Ondanks de nodige pech door ziekte en een blessure weet ze zich tijdig te plaatsen. Tot afgrijzen van trainster Wil Storm heeft Enith inmiddels een vaste vriend, Jan Sallé, die haar vaak – al dan niet stiekem – begeleidt naar het zwembad. Gelukkig lijkt Jan een goede invloed te hebben op haar zwemprestaties.

Leden Olympische Ploeg worden op 23 september 1972 ontvangen op Ministerie van CRM, v.l.n.r. Enith Brigitha , Anke Rijnders , Vonhoff, Mieke Jaapies en Minister Engels (Nationaal Archief, Bert Verhoeff/Anefo)

Tijdens de Nederlandse Kampioenschappen van 1972 in Utrecht zwemt Enith niet alleen de 100 m. vrije slag onder de minuut; ook wint ze tot ieders verrassing de 200 m. rugslag in een tijd die onder de Olympische limiet ligt. Een dag later wint ze ook de 100 m. rugslag in 1.07.3, een nieuw Nederlands record. Hoewel de rugslagprestaties voor vrijwel iedereen een complete verrassing zijn, verklaart voormalig trainer Kees Anemaet dat hij op Curaçao jarenlang aan Enith’s rugslag heeft gewerkt.

Tijdens de Olympische Spelen in München kan Enith de hooggespannen verwachtingen niet waar maken. Op de 100 m. vrije slag wordt ze 8e; op de 100 en 200 m. rugslag wordt ze zesde. Op de beide estafettenummers behalen de Nederlandse dames een vijfde plek. Hoewel Enith prima heeft gepresteerd en ook de kranten lovend over haar schrijven, worden de Olympische Spelen voor Nederland een grote teleurstelling. Bij het onderdeel zwemmen worden er zelfs helemaal geen medailles behaald, terwijl er bij de andere sporten in totaal slechts drie gouden, één zilveren en één bronzen medaille mee teruggaan naar Nederland.

Dopingfabriek DDR

Enkele jaren na de hereniging van Duitsland wordt bekend dat alle sporters uit de DDR doping hebben gebruikt. Enith heeft het gebruik van spierversterkende en stimulerende middelen altijd sterk veroordeeld. Doping in de DDR, maar zeker ook in andere landen, wordt in die tijd vooral ingezet om de superioriteit van het betreffende land te benadrukken. Zelfs de Stasi wordt er bij betrokken. Kornelia Ender, de grote rivale van Enith, heeft nooit toegegeven doping te hebben gebruikt. In de biografie van Enith wordt zeer uitgebreid op dit interessante, maar ook ontluisterende onderwerp ingegaan.

  • Turinabol was een van de belangrijkste anabole steroïden die door Oost-Duitsland werden gebruikt in hun beruchte door de staat gesponsorde dopingprogramma (Wikimedia Commons)
  • Kornelia Ender (DDR) tijdens de Europese Kampioenschappen van 1973 (Nationaal Archief Bert Verhoeff/Anefo)

Nooit eens internationaal op het hoogste podium

Uit handen van Ada Kok (l.) ontvangt Entih Brigitha, Sportvouw van het jaar 1973 de Jaap Eden-prijs (Nationaal Archief Fotograaf Onbekend/Anefo)

Met de vijf finaleplekken in München heeft Enith aangetoond dat de zwemwereld nog heel wat van haar kan verwachten. Na de Spelen wint ze verschillende wedstrijden en als ze vervolgens weer serieus gaat trainen, verslaat ze ook directe concurrenten zoals Shirley Babashoff. Vanwege politieke omstandigheden weigert Enith in 1973 om deel te nemen aan wedstrijden in Zuid-Afrika. In de tussentijd zwemt de 14-jarige DDR-zwemster Ender al een wereldrecord op de 100 m. vrije slag, bijna een seconde sneller dan Enith.

Op de Nationale kampioenschappen in Vlaardingen komt ze weer wat dichter bij Enders’ wereldrecord. Na Ender is Enith op dit nummer de snelste van de wereld. Tijdens het daarop volgende toernooi om de Europa Cup in Utrecht blijkt de sterk opkomende heerschappij van de DDR al tot wasdom te zijn gekomen. Enith wordt verslagen op zowel de 100 m. rugslag als de 200 m. vrije slag en 4 x 100 m. wisselslag estafette. Op grote afstand van de DDR wordt Nederland tweede in het puntenklassement. Bondscoach Bert Sitters in het AD: “Als je ziet wat die Oost-Duitse zwemsters presteren, heeft de rest eigenlijk niets meer te betekenen. Dat valt gewoon in het niet.”

Op het WK in Belgrado blijkt dat Sitters het bij het juiste eind heeft. Bij de dames wint de DDR 10 van de 14 zwemnummers. Ook worden er zes wereldrecords gezwommen. Enith valt buiten de prijzen op de 100 m. rugslag, maar herstelt zich enkele dagen later. Ze wint eerst zilver op de 200 m. vrije slag en ze wordt vervolgens met minimaal verschil na Shirley Babashoff derde op de 100 m. vrije slag. Het zijn de enige plakken die het Nederlandse team mee naar huis neemt. Door haar prestaties wordt Enith door sportjournalisten verkozen tot sportvrouw van het jaar 1973.

Wisselvallige prestaties

In 1974 krijgt Edith in verschillende dagbladen de naam: “Nederlands snelste maar tevens wisselvalligste zwemster uit de geschiedenis.” Soms verliest ze totaal onverwachts, maar dan ineens zwemt ze weer een toptijd, zoals een officieus wereldrecord op de 100 m. vrije slag korte baan en een Europees record op de 200 m. rugslag. Zoals ze zelf zegt, heeft ze er moeite mee om zich telkens weer waar te maken. Naast het vele zwemmen heeft ze een kantoorbaantje en volgt ze ook nog twee avonden per week een cursus voor zweminstructrice.

Tijdens wedstrijden zonder DDR-deelname weet Edith telkens weer te winnen en is ze de snelste van Europa. Maar aan het komende EK in Wenen zijn de DDR-dames er gewoon weer bij. Edith zit heel dicht bij de tijden van Ender, maar bondscoach Sitters geeft aan tevreden te zijn als de Nederlandse ploeg met een aantal zilveren en bronzen medailles uit Wenen vertrekt. Het loopt nog tragischer af; op haar favoriete nummer, de 100 m. vrije slag, moet Edith niet alleen Ender voor laten gaan, het zilver gaat naar de eveneens Oost-Duitse Angela Franke.

De dag erna zwemt ze in de estafette op dezelfde afstand een snellere tijd dan Ender de dag ervoor. Op de 200 m. vrije slag wint Edith net niet, maar eindigt ze wel vóór de tweede Oost-Duitse zwemster. De dagen erna moet Enith zowel op de 100 als de 200 m. rugslag twee Oost-Duitse zwemsters voor laten gaan en pakt ze het brons. De DDR-zwemsters veroveren uiteindelijk 13 van de 14 te behalen gouden medailles. Driemaal brons en tweemaal zilver is voor Enith een resultaat om tevreden over te zijn. Als enige zwemster van de Nederlandse ploeg heeft ze op persoonlijke nummers medailles behaald.

Eindelijk goud op het WK in Cali?

Aankomst van de zwemploeg op Schiphol na het WK zwemmen in Columbia (Nationaal Archief Rob Mieremet/Anefo)

Voor 1975 staat het WK in Cali (Colombia) op het programma. Enith geeft aan dat ze nu echt vol wil gaan voor goud en dat ze er anders mee stopt. Inmiddels is ze semi-prof, waardoor haar trainingsmogelijkheden aanzienlijk zijn verbeterd. Het noodlot slaat echter al snel toe; door een zware voorhoofdsholteontsteking verliest ze maar liefst zes kostbare trainingsweken. In maart pakt ze de draad weer op. Bij wedstrijden in Londen presteert ze redelijk. Wel zwemt Enith hier al onder de limiettijden die zijn gesteld voor deelname aan het WK. En hoewel ze in de weken erna snellere tijden boekt, kan ze toch nog niet tippen aan de tijden van Ender.

Met een kleine afvaardiging vertrekt bondscoach Bert Sitters naar het WK in Cali. Vanwege Enith’s hardnekkige gezondheidsklachten en de sterkte concurrentie is het behalen van goud een onmogelijke opgave. De drie bronzen plakken die ze uiteindelijk veroverd op de 4 x 100 m. wisselslag estafette, de 100 en 200 m. vrije slag, lijken op dat moment het hoogst haalbare. En hoewel de pers enthousiast is, krijgt Enith toch telkens diezelfde vraag: waarom nou steeds tweede worden en niet een keer eerste? De oorzaak wordt vaak gezocht in de wedstrijdtactiek van Enith; verhalen over doping in de DDR zijn dan slechts nog geruchten.

Olympische Spelen van Montreal

Mede door haar gezondheid heeft Enith geen goud kunnen halen op het WK. Ze besluit daarom toch door te gaan met zwemmen en richt haar pijlen op het Olympische toernooi van 1976. Bondscoach Sitters stelt een ambitieus programma samen; per week eist hij 22 uur trainingsarbeid. Ondertussen levert Enith prima prestaties en lijkt het erop dat zij misschien de DDR-dames en ook de Amerikaanse zwemsters het hoofd kan bieden. Edith en haar concurrenten troeven elkaar steeds af om de beste wereldprestatie. Dit is echter vrijwel altijd op de korte baan en niet op de lange baan, waar de omstandigheden heel anders zijn.

Tot woede van de KNZB vindt het NOC een vroeg vertrek van de Nederlandse zwemploeg onnodig, waardoor er pas een week voor aanvang naar de Spelen vertrokken kan worden naar Canada. Dat maakt een echt goede voorbereiding onmogelijk. De eerste afstand waaraan Enith deelneemt, de 4 x 100 m. wisselslag, wordt een deceptie. Als slotzwemster kan zij de grote achterstand onmogelijk inlopen, waardoor de ploeg vijfde wordt. Op de 100 m. vrije slag gaat het gelukkig beter; Enith wordt, met een minimaal verschil op de nummer twee, derde achter de twee DDR-zwemsters. Ze is echter wel voor de Amerikaanse Babashoff geëindigd.

Zwemfinales van onder meer de 100 en 200 m. vrije slag dames tijdens de Olympische Spelen van Montreal

Op de 200 m. vrije slag moet het dan eindelijk gaan gebeuren, maar Enith gaat veel te langzaam van start. Na 150 m. ligt ze op een vijfde plaats. Toch weet ze zich in die laatste baan naar voren te vechten. Ze eindigt opnieuw op een derde plaats, slechts 0,22 sec. achter de nummer, Babashoff. Tegen de verslaggever van de Telegraaf verklaart Enith: “Ik was wel een beetje teleurgesteld, omdat ik er van overtuigd was dat ik tweede zou worden. Maar deze bronzen medaille geeft me toch ook veel voldoening. Voor mij zijn de Olympische Spelen al volledig geslaagd.” Helaas is topzwemmen in de jaren ’70 nog lang geen lucratief verdienmodel. Aan haar Olympische avontuur houdt Enith helemaal niks over.

Rel om een badpak

De zwembond heeft een sponsorcontract met Speedo. Enith zwemt veel liever in een Arena-badpak, waarmee ze in 1974 een nieuw Europees record zwemt. Ze weet dat ze geen reclame voor een ander zwemmerk mag maken, maar tijdens een wedstrijd draagt ze uitdagend een badlaken met een groot Arena-logo. De Telegraaf schrijft erover: “Voor de start van de viermaal 100 m. wisselslag estafetterace trippelde Enith Brigitha met een handdoek waarop het merk Arena zelfs van 100 m. afstand te lezen was naar de start.” Deze affaire krijgt voorlopig een positief einde; Sitters regelt een financiële tegemoetkoming, waarmee ze de status van semi-prof krijgt.

In 1977 sluit de KNZB opnieuw een fors contract met Speedo. Zwemmers mogen alleen nog in zwemkleding van het merk zwemmen. Enith zwemt inmiddels al enkele jaren in haar geliefde Arena-badpak. Haar manager, Michel Lukkien, raad haar aan om niet voor akkoord te tekenen. Haar weigering haalt alle kranten. Een kort geding, aangespannen door Lukkien, wordt op het laatste moment afgezegd. Enith krijgt een op maat gemaakt badpak van Speedo aangemeten. Maar het badpak van Speedo sluit niet goed aan op haar lichaamsbouw.

Verschillende krantenkoppen uit het voorjaar van 1977 (Delpher)

Enith mag nu niet meer uitkomen bij wedstrijden. Een nieuw kort geding moet duidelijkheid in de slepende affaire brengen. De rechter vind de belangen van de zwembond echter zwaarder wegen. Uiteindelijk wordt er dan toch een oplossing gevonden: Speedo maakte opnieuw een badpak voor haar op maat, maar deze keer van hetzelfde materiaal als haar Arena-badpak. Het wordt echter geen groot succes. Erger nog: het jaar 1977 wordt een regelrecht rampjaar. Als pleister op de wond vraagt Arena haar na beëindiging van haar zwemcarrière in 1979 om pr-manager te worden bij Team Arena.

Olympische titel ontnomen

Logo van Deutscher Schwimmsportverband der DDR (DSSV), de Oost-Duitse zwembond (Public domain, via Wikimedia Commons)

Het massale dopinggebruik door DDR atleten wordt pas na de val van De Muur duidelijk. Terwijl anderen dit wel opbiechtten zal Edith’s directe tegenstandster Kornelia Ender nooit volledig toegeven dat ook zij preparaten kreeg toegediend. Naar haar idee zijn het vooral de intensieve trainingen en de ideale omstandigheden die haar succes verklaren.

Maar het is algemeen bekend dat alle DDR-atleten in het Oost-Duitse dopingprogramma waren opgenomen. Dit zwemmen ter ere van de socialistische Oost-Duitse heilstaat ging natuurlijk ten koste van de carrières van Enith en andere zwemsters. Zij bereikten nooit het hoogste podium en alle (financiële) voordelen die voor Olympische kampioenen zijn weggelegd. Maar natuurlijk waren de DDR-atleten ook slachtoffers.

Terug naar Curaçao

In 1983 trouwt Enith met haar Jan. Ze krijgen twee kinderen, Soraya en Dominique. De heimwee naar Curaçao wordt steeds groter. Als Jan een kans krijgt om er als docent aan de slag te gaan twijfelt het gezin geen moment. In 1989 vertrekken ze naar Curaçao en in 1990 wordt daar hun derde dochter geboren: Amaryllis. Dankzij haar derde dochter komt Enith weer in aanraking met het zwemles geven. Ze start een eigen, succesvolle zwemschool. Maar er is meer; ze gaat waterpolo spelen en ze is als bondscoach betrokken bij de Antilliaanse zwemploeg. Ook maatschappelijk is ze erg betrokken; ze probeert een sportcomplex op te zetten voor de jeugd. Helaas loopt dit project spaak op de financiering.

Als ook de derde dochter naar Nederland vertrekt voor een studie, wordt het wel erg stil bij Enith thuis. In 2008 besluit ze om terug te gaan naar Nederland. Hier gaat zwemles geven in het zwembad van Diemen. Daarnaast wordt ze instructrice bij haar oude vereniging Het Y. Bij deze club gaat ze ook voor haar plezier op districtsniveau weer waterpolo spelen. Inmiddels (2017) heeft ze vier kleinkinderen.

Edith wordt opgenomen in de International Swimming Hall of Fame

In 2015 wordt Enith opgenomen in de International Swimming Hall of Fame (ISHOF). Ze reist naar Santa Clara in California om de onderscheiding in ontvangst te nemen. Enith is erg blij met deze erkenning en in haar toespraak benadrukt ze dat nog eens: Bij de Olympische Spelen in 1976 was ze één gouden en één zilveren medaille misgelopen, maar opname in de ISHOF voelt alsof ze alsnog goud heeft gekregen. In de video hieronder zie je haar speech, voorafgegaan door een overzicht van haar indrukwekkende zwemcarrière. Na een motie in de Tweede Kamer wordt ze ook in Nederland als Olympisch kampioene geëerd, hoewel dat op zo’n knullige manier wordt georganiseerd dat ze weigert om aanwezig te zijn. Zwemvereeniging Het Y benoemt haar tot erelid tijdens het 125-jarig bestaan van de club in 2015.

Hiermee komt er een einde aan de samenvatting van haar biografie. Het is zeker de moeite waard om te lezen. Niet alleen om de bijzondere levensloop van Enith beter te leren kennen; ook het uitgebreide hoofdstuk over het uitgekiende dopingprogramma is zeer lezenswaardig. Kopen dus, dat boek, want het is nog altijd te koop bij je plaatselijke boekhandel: Jeannette van Ditzhuijzen/Enith Brigitha: Zwemmen in de schaduw van doping – LM Publishers, 2017 – ISBN 9789460224560. Prijs € 19,50. In de periode na het verschijnen van het boek zijn er tal van nieuwe ontwikkelingen rond Enith. Deze lees je hieronder.

Eerst een zwembad, vervolgens een standbeeld

Enith bij “haar” zwembad (blog werkgroep caraïbische letteren)

Het SDK zwembad op Curaçao wordt in 2017 als eerbetoon aan Enith omgedoopt in Pisina Enith Brigitha, een prachtig eerbetoon. Maar in Nederland is op dat moment nergens een vergelijkbaar eerbetoon te vinden. En dat terwijl Enith de eerste zwarte vrouw is die ooit een Olympische medaille won. Dat moet anders, vindt programmamaker Mo Hersi in 2020: “We hebben wat recht te zetten”. Het lijkt er werkelijk op of Enith steeds weer wordt vergeten. Twee maanden geleden is via subsidies en crowdfunding het benodigde bedrag van € 42.000 bereikt. De Curaçaose kunstenaar Patrick Mezas heeft inmiddels een plan voor het beeld gemaakt. Initiatiefnemer Hersi zoekt samen met de gemeente Almere naar een geschikte plek.

Rehabilitatie na bijna 50 jaar?

Fina President Husain Al-Musallam (Bbroy321, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons)

Begin november 2021 staat er een opmerkelijk bericht in de krant met als kop: “Gouden zwemmedaille gloort voor Enith Brigitha (66) na 45 jaar”. De nieuwe voorzitter van wereldzwembond Fina, Husain Al-Musallam, wil alle dubieuze DDR-titels uit de jaren zeventig en tachtig schrappen uit de recordboeken. Hij heeft beloofd een proces te starten voor zwemmers die zich bedrogen voelen door de medaillewinnaars uit voormalig Oost-Duitsland, die in de jaren zeventig en tachtig oppermachtig waren omdat ze onderdeel waren van een staatsgestuurd dopingprogramma. De Fina zou overwegen om de medailles ruim veertig jaar na dato alsnog uit te reiken aan de sporters die wel schoon op het startblok stonden.

Of het werkelijk zover komt dat Enith alsnog haar gouden medaille op het koningsnummer, de 100 m. vrije slag zal krijgen, is nog maar de vraag. Daarvoor is medewerking nodig van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Eerdere pogingen bij dit comité liepen op niets uit. Het is té ingewikkeld en bovendien beroepen zij zich op verjaring. Het is dus zeer onzeker of Enith en enkele andere Nederlandse zwemsters alsnog hun verdiende Olympische medaille krijgen. Waarschijnlijk is de kans groter dat WK- en EK-medailles alsnog zullen worden uitgereikt. De tijd zal het leren.

Verder kijken

Op 24 juli 2016 verscheen bij Andere Tijden Sport de aflevering “Vechten tegen de bierkaai”, waarin Enith Brigitha centraal staat. Deze aflevering kun je hier online bekijken.

Standbeeld onthuld (aanvulling 17-10-2022)

Het standbeeld is gerealiseerd en op zaterdag 15 oktober 2022 onthuld in het Lumièrepark in Almere. Omroep Flevoland maakte er de onderstaande reportage van.

Eigen postzegel voor Enith

Op 10 januari ontving Enith Brigitha uit handen van Peter Prins, voorzitter van de Diemense filatelievereniging De Zegelaars, het eerste velletje speciale postzegels met de afbeelding van haar bronzen standbeeld met de naam ‘Herrijzend uit het water’. Enith was jarenlang zweminstructeur in Diemen. De foto op de postzegels en de eveneens verschenen ansichtkaart is van Claudia Kamergorodski.

Het speciale “Enith Brigitha” postzegelvelletje